Ik doe het niet graag, maar ik ben ook maar een mens, een vrouw van vlees en bloed. Ik doe het namelijk niet graag om menselijke gevoelens te projecteren op dieren. Want wat voor ons mensen geldt, geldt niet automatisch voor dieren. Andersom natuurlijk ook: wat voor dieren geldt, geldt niet altijd voor ons. Over dit soort thema’s mijmer ik nogal eens als ik tijd van denken heb. Zo tijdens het waken bij een werpende zeug.
Zeugje Zwaluw gaf te kennen te moeten werpen. Ik observeerde haar gedrag: niet meer willen eten, nestgedrag door telkens een bek vol stro behoedzaam neer te leggen in cirkelvorm. Om na een uur rustig te gaan liggen en kreungeluidjes te maken in combinatie met trekkingen van haar buik, die duidelijk waarneembaar zijn.
Door het mijmeren over het projecteren van menselijke gevoelens op varkens kwam ik uit bij het ultieme moment van de schepping: geboorte. Een gevoel van respect en ontzag overmeesterde mij. Zwaluw lag daar. Dit werd haar eerste worp. Ongelooflijk. Zij weet precies wat ze moet doen. Ze geeft in ieder geval blijk dat ze weet wat haar te doen staat. Voor haar was er geen zwangerschapsgymnastiek en geen roze of blauw geverfde muren ter voorbereiding van. Hoe is het mogelijk? Is dat nu moederinstinct?
Ik heb zelf twee kinderen gebaard. Ik was onzeker, ook wel bang en vroeg van alles. En dan ineens een mensje uit je lijf op je buik. Fantastisch en een eigenlijk onbeschrijfbaar mooi moment. Alles werd uit ten treure uitgelegd door ziekenhuiszusters en later door de kraamverzorgster. Hoe drinken geven? Hoe omdraaien bij het aankleden en heel voorzichtig oppakken uit het wiegje. Die informatie was zeer welkom.
Na twee uur dient het eerste biggetje zich aan. Zwaluw is voor het eerst moeder geworden. Of klinkt dat te menselijk? Ze staat op en besnuffelt het pasgeboren hoopje waar het vlies nog half om het lijf zit. De nieuw boorling knort zachtjes. En dit is zo ontroerend. Zwaluw knort gelijk op een hele lieve manier terug. Snuffelt, kijkt. Dan gaat ze heel voorzichtig liggen. Met een poot schijnt ze het biggetje te raken en die gilt een beetje. Gelijk staat ze weer op en probeert weer te gaan liggen. Alsof het de gewoonste zaak van de wereld is om moeder te worden en te zijn. Alsof alles in haar weet dat ze nu moet behoeden en beschermen. Moederinstinct. Ze krijgt totaal drie prachtige biggen. Grijsachtig met de karakteristieke witte strepen, omdat Zwaluw van het Hongaarse ras Mangalitza is.
Projecteren op mensen. Zouden wij vrouwen misschien ook ons instinct meer vertrouwen als we op onszelf zouden zijn aangewezen. Wellicht is al die goede zorg en voorinformatie juist wel een barrière om gewoon op je moederinstinct af te gaan. Of mijmer ik nu te ver?
Diana Saaman
Natuurlijke varkenshouderij Frank en Frij